raam – De Balk

De ene deur is de andere niet

Een woonblok uit 1901 met een wat kazerne-achtig voorkomen bestaat uit acht huizen. Rijtjeshuizen voordat ze als zodanig bekend kwamen te staan, maar niet geheel eenvormig. Op een zeker moment in de geschiedenis zijn de deuren en bovenlichten vervangen. Althans, bij de meeste huizen, een paar onttrekken zich hieraan.

Hoe zou dat zijn gegaan? De meeste mensen konden zich er wel in vinden: meer licht in de gang, zij het wat somber van tint door het gekleurde glas. Een paar hielden vast aan de oude hoge deur, met een bovenlicht voorzien van een fraai glas-in-lood tafereel. Dit zijn koophuizen, dus van gezamenlijkheid was geen sprake: elke eigenaar kon zelf beslissen of er een nieuwe deur kwam of niet. Daar hoefde geen overeenstemming in een VvE over bereikt te worden. En dus kun je twee heel verschillende exemplaren naast elkaar aantreffen. De kleuren van het schilderwerk zijn dan weer wel voor het hele blok min of meer gelijk, maar misschien is dat van gemeentewege afgedwongen aangezien het hier om een ‘Rijksbeschermd gezicht’ gaat. De bewoners van nummer 7 besloten voor een tamelijk onzichtbaar huisnummer te gaan. Het vierkantje waar het oude bordje heeft gezeten is nog herkenbaar.

Halfronde vlakverdeling oogluikend voortgezet

In de omgeving zijn redelijk wat huizen met halfronde stalraampjes te vinden, uiteraard net wat meer in het deel dat wordt aangeduid met ‘Boerenhoek’. Hier is iemand die het raampje van een luik heeft voorzien, waarschijnlijk tegen de kou die door het enkelglas van dit soort raampjes komt. Het zit met twee wigjes aan de onderkant vastgeklemd. Aardig is dat de vlakverdeling van het raam op het luik is getekend. Dat is een soort opgaande zon met stralen, waardoor vier vlakken ontstaan. Dit is een van de twee meest voorkomende typen, de andere is een drievlaksverdeling met een V-vorm in het midden, die net wat vaker te vinden is.

Stalraampje 'Opgaande zon met stralen' verdeling — Stalraampje ‘Opgaande zon met stralen’ verdeling

Stalraampje met drie vlakken — Stalraampje ‘Opgaande zon met stralen’ verdeling

Raam achter je raam

Er bestaan allerlei soorten treurige woontrends. Uitgesproken bedroevend is het ophangen van een vierkante lap pvc aan het tuinhek of muur, waarop bijvoorbeeld een afbeelding van zonnebloem of een veld lavendel is geprint. Deze prints zijn vaak niet uv-bestendig en verkleuren. Ze hangen bovenmatig vaak in volledig betegelde tuinen waar de afgebeelde flora ook gewoon in de volle grond hadden kunnen staan.

Van een soortgelijke treurigheid is de trend om een oud raam of een stuk gebrandschilderd glas achter het raam te plaatsen, wellicht ter compensatie van het huidige moderne raam met verkeerde verhoudingen of omdat het een mooie vlakverdeling ontbeert. Dit tweede raam achter het raam heeft een zuiver decoratieve functie, zoiets als een vaas, beeldje of plant. Het geeft je wel de mogelijkheid om twee keer achter de geraniums te zitten. Interessant bijeffect als je het raam achter het raam wilt fotograferen is de dubbele reflectie die ontstaat. Tegen inkijk (en fotografen) werkt het net zo goed als vitrage.