krant – De Balk

Recensie: De Balk 8 in De Volkskrant

De Balk is al sinds de jaren zeventig een nogal verwarrend tijdschrift en noemt zich met recht desheroriënterend, aldus Paul Onkenhout in De Volkskrant.

door Paul Onkenhout

Het onregelmatig verschijnende en ook anderszins nogal verwarrende tijdschrift De Balk wordt mede mogelijk gemaakt door het Pieter Stapelfonds. Dat is een fonds ‘voor de cruciale media’. Een keurig logo verbeeldt twee mensen die elkaar een hand geven.

Op debalk.online is meer informatie te vinden over het Pieter Stapelfonds. Het blijkt te gaan om een ‘fictief steunfonds voor non-fictie’.

Bij De Balk is lang niet alles wat het lijkt. Het blad is bijvoorbeeld ‘desheroriënterend sinds 1976’. Na vijf nummers was het afgelopen, in 1977 al, waarna De Balk een online rentree beleefde en vorig jaar weer op papier verscheen – een heel goede zaak.

Aan het roer staat nog steeds Ron Boonstra. Hij omschrijft zichzelf als ‘begin- en eindredacteur’. Waarom De Balk De Balk heet, is niet duidelijk. Vanwege de onvoorspelbaarheid, de fraaie vormgeving en de ruime aandacht voor typografie en lettertypen doet het blad denken aan Furore, de elegante speeltuin van grafisch ontwerper Piet Schreuders. Ook Furore werd voor het eerst in de jaren zeventig uitgegeven (1975), verschijnt onregelmatig en kan gerust desheroriënterend worden genoemd.

Het is vast geen toeval dat een van de ingezonden brieven in het achtste nummer uit de 45ste jaargang van De Balk van Schreuders is. Hij complimenteert de redactie met nummer 7 en stuurde als dank een foto mee van een koppeling voor een slang met de tekst ‘Zuigleiding Vetafscheider’.

In de rubriek ‘Ontwerp ontleed’ schrijft iemand, Boonstra zelf waarschijnlijk, over de vormgeving van alledaagse dingen. Deze keer is dat onder meer de met oude kranten bedrukte friteszak/patatzak die tegenwoordig overal in Nederland in de horeca wordt gebruikt.

Het oorspronkelijke stuk op de zak is overgenomen uit Le Monde en het logo van de krant werd vervangen door het woord ‘Frites’, ‘gezet in een opgerekte versie van het font Catull’. Voor de friteszak werden ook artikelen uit Le National gebruikt, en advertenties uit waarschijnlijk de Los Angeles Times of de San Francisco Chronicle. Goed dat dit eens is uitgezocht.

Op de achterpagina staat een stuk over de Logavist Super-Trafo, een apparaat om dia’s te bekijken. Hier valt vooral de zin ‘Punt is alleen dat ik geen dia’s heb (ook nooit gehad), dus wat moet je er dan mee’ op, en de naam van de auteur: reeds genoemde Pieter Stapel.

Als De Balk niet al 45 jaar zou bestaan, zou het een grote aanwinst in het segment desheroriënterende bladen kunnen worden genoemd.

Kattenluik opstapplaats

Een kattenluikje in een tuinhek dat op straat uitkomt, maar er is sprake van enig niveauverschil. Voor mensen is er daarom een stenen trapje van twee treden aangebracht. Voor een kat zal de hoogte normaal gesproken geen problemen opleveren en ook een kort verblijf met vier poten op een dunne richel niet. Toch is er een comfortabel opstapje geplaatst, dat doet denken aan de houten stiles die je in Engeland op wandelroutes aantreft om over een heg of hek te kunnen klimmen. Wellicht is de kat in kwestie al wat ouder. Het was mogelijk een menselijke aanname dat de kat dit extraatje wel kan gebruiken. Die valt nu immers niet direct een halve meter naar beneden als die door het luikje naar buiten stapt. Er zit een schuif achter het luikje die kan worden dichtgedaan als het beest huisarrest heeft. Een geopend luikje biedt de voorbijganger die bereid is door de knieën te gaan een kijkje in de tuin.

Krantenkattenluik

Door dit luik gaat zowel de krant als de kat. Geen ongeadresseerde katten, wel huis-aan-huis types. Duw de katten goed door het luik, in verband met de krant.

Update 9-02-2021: Het kattenluik is vandaag gesloten.

Kattenluik gesloten — Wegens weersomstandigheden kattenluik gesloten

Nepkrant brievenbustruc

Het vertaalbureau dat bij deze brievenbus hoort heeft iets leuks bedacht, waardoor het lijkt alsof er een krant uit de bus steekt. Een exemplaar van de Enkhuizer Courant, wel jammer natuurlijk dat die sinds 2018 niet meer bestaat. Ze hebben er een sticker voor gebruikt, De Balk heeft die voor de leesbaarheid even omgedraaid. Voor de kop hebben ze een bestaande editie genomen, de rest hebben ze erbij bedacht. “Google Translate nog steeds geen alternatief”, klopt helemaal natuurlijk. Dan “BREAKING: Vertaler neemt weekend vrij”, dat mag in de krant inderdaad. De broodtekst is echter ollo lycinollo zetterslatijn. Terwijl het vertaalbureau daar natuurlijk iets beters mee had kunnen doen, want die tekst leest toch nooit iemand. Een leuke slechte vertaling van Shakespeare of de bijbel bijvoorbeeld. (En de krant had natuurlijk over de rand van de brievenbus geplakt moeten worden.)